Geen PVV meer
Zijn eerste kabinet was geconstrueerd rond een taboeverklaring van islam-bashing. Zo had de VVD wel het voordeel van rechts regeringsbeleid maar niet het nadeel van buitenlands gedonder.
Om onverklaarbare redenen is Rutte van die koers afgestapt. Gemakzuchtig heeft hij de hele PVV in de ban gedaan, waar Wilders electoraal minder last van heeft dan de VVD zelf. Niemand gelooft dat de premier het 'minder, minder' (wat zogenaamd zijn motief was) net zo schokkend vond als het OM.
Het gevolg van die misstap is, dat de invloed van Rutte na de verkiezingen daalt. Er zijn drie scenario's (de SP sluit de VVD uit en VVD en CDA gaan nooit akkoord met de 50Plus-eis dat de AOW terug moet naar 65):
Drie keer niks
1) De VVD regeert met de PVV.
2) De VVD neemt deel aan een zespartijenkabinet van VVD, CDA, D66, PvdA, CU en SGP.
3) De VVD doet mee aan een kabinet waar zowel PvdA, als D66, als GroenLinks in zitten.
De eerste mogelijkheid lijkt nu klein, maar hetzelfde kun je van de derde zeggen: de VVD zou in die variant bij de huidige peilingen maar 28% van de Kamerzetels leveren. Haar invloed op het kabinetsbeleid zou navenant gering zijn en daardoor voor nog meer ontevreden VVD-kiezers zorgen. Als Rutte dan de ministerraad voorzit, is drie kwart van de mensen aan tafel geen partijgenoot van hem. Zie dan maar eens gezag op te bouwen in de regeringsploeg.
De kiezer heeft de mogelijkheid het tweede scenario onmogelijk te maken, door die combinatie niet aan een meerderheid te helpen. Een minderheidskabinet van zes partijen bezit geen stabiliteit: 50Plus en GroenLinks zouden hun huid wel heel duur verkopen voor steun aan de coalitie.
Now what?
De VVD heeft zichzelf in een hoek gemanoeuvreerd waar ze niet meer zonder kleerscheuren uit kan komen.
Rutte II was een van de meest succesvolle kabinetten van na de oorlog, de premierbonus lag voor het oprapen, en toch staat Mark Rutte na 15 maart bijna met lege handen en is hij overgeleverd aan de grillen van een hele rits andere partijen.
Dat realiseert hij zich inmiddels natuurlijk ook. Als hij zichzelf tijdens het tandenpoetsen in de spiegel aankijkt, denkt hij vast wel: 'That's another fine mess you've gotten me into'.
