12 januari 2020

Baudet is nog niet bereid VVD/CDA los te laten en te opteren voor anti-establishment-coalitie

De Nederlandse politiek zit muurvast, de getalsverhouding tussen links en rechts is nog steeds dezelfde als twee jaar geleden. Ondanks dramatische ontwikkelingen als klimaatbeleid, toenemende immigratie en radicalisering van de EU verroert de kiezer zich nauwelijks. Ook demonstrerende boeren, leraren en verpleegkundigen veranderen daar niets aan. Enkel bínnen de twee politieke blokken vinden er verschuivingen plaats: tussen PVV en FvD op rechts en tussen PvdA, D66 en GroenLinks op links.

Er is politieke vernieuwing vereist om de zaak in beweging te brengen. Forum voor Democratie laat daarvoor een eerste aanzet zien op rechts met een democratischer gezindheid (referendum) dan waarover Oud Rechts en Oud Links beschikken. Die laatste is meer een liefhebber van cultureel-linkse ngo’s, die niet zoveel ophebben met democratie. Het one man, one vote is op links vervangen door one donateur, one vote en de miljardair Soros, die vindt dat je politieke invloed moet kunnen kópen, is op een voetstuk gezet.

Maar Nieuw Rechts is een kopie van Oud Rechts als het om sociaaleconomische onderwerpen gaat. Wilders liet daags na verkiezingen de eis vallen om de AOW-leeftijd op 65 te houden en klampt zich bovendien hartstochtelijk vast aan de hypotheekrenteaftrek, waar de armste helft van Nederland niets aan heeft en die elk jaar meer dan 10 miljard euro kost; zonder dat daarmee een probleem wordt opgelost: subsidie op bakstenen zorgt alleen maar voor te hoge huizenprijzen.


Het politieke landschap weergegeven aan de hand van een sociaaleconomische en een culturele as.


Sociaaleconomisch rechts wordt volop bediend in Nederland en sociaaleconomisch links gaat enkel gepaard met cultureel links. Het huidige links loopt niet meer warm voor sociaaleconomische onderwerpen, zodra het deel uitmaakt van de regering. Het zijn vooral culturele partijen geworden: immigratie, milieu, EU en identiteitspolitiek zijn nu een paar van hun favoriete onderwerpen.

Wat opvalt is dat het derde kwadrant (in de meetkunde telt men vanaf rechtsboven en tegen de klok in) momenteel leeg is: dat deel van het electoraat komt nog niet aan bod in het partijlandschap (in de afbeelding is daar ter illustratie de niet-bestaande partij ML (Modern Links) gepositioneerd). Die kiezers stemden vroeger PvdA maar deze partij heeft twee lijnen in het assenstelsel overschreden door op te schuiven van links naar rechts op de sociaaleconomische as en van rechts naar links op de culturele.

Dat laatste vond plaats omdat links zich na de jaren 70 het (oorspronkelijk rechtse) thema van immigratie heeft eigengemaakt. Een tegengestelde beweging ontstond doordat Nieuw Rechts (PVV en FvD) het linkse referendum-onderwerp heeft omarmd. Massa-immigratie is ideologisch veranderd van een rechts in een links issue, het referendum was eerst links en wordt nu door rechtse partijen bepleit.

VVD en CDA zijn beide van kwadrant IV naar kwadrant I verhuisd (op het gebied van klimaat, immigratie en EU), waardoor daar ruimte ontstond voor PVV en FvD.

Sociaaleconomisch staat Forum rechts van de VVD. Het FvD wil geen volkspartij worden, met een linkervleugel. Het zit niet in het DNA van die partij om zich druk te maken over onderwerpen als armoede en de woningnood in de sociale huursector. Sterker nog, die laatste is ze bereid te vergroten. Ook bij de stemming over jonggehandicaptenwetgeving bleek Baudet (net als Van der Staaij) nog rechtser te zijn dan de VVD.

Opmerkelijk is dat de culturele verlinksing en sociaaleconomische verrechtsing van Nederland nog niet tot partijvernieuwing op links heeft geleid. Nieuwe Wegen heeft er een poging toe ondernomen, maar die sloeg niet aan bij de kiezers – Jacques Monasch leek vooral middenstanders om zich heen verzameld te hebben.

Het motorblok in de politiek (het eerste kwadrant) is oppermachtig en maakt de dienst uit op het Binnenhof. De SP mag niet meedoen (is sociaaleconomisch te links) en GroenLinks zal, zodra ze wel wordt toegelaten tot het hart van bestuurlijk Nederland, sociaaleconomisch naar rechts opschuiven en een kabinet nooit laten vallen op thema’s die van belang zijn voor de onderkant van het inkomensgebouw.

GroenLinks is naar internationale maatstaven gemeten uiterst links, terwijl PVV en FvD, vergeleken met buitenlandse partijen, niet in de categorie ‘extreem’ vallen. Maar ondanks de grote rechtse meerderheid in de Kamer op sociaaleconomisch terrein, valt Nieuw Rechts toch buiten de regeringsboot, omdat immateriële overwegingen zwaarwegender zijn geworden dan geldzaken; niet de koopman maar de dominee deelt momenteel de lakens uit in Den Haag.

Rechtse columnisten leggen zich hier niet bij neer en blijven pleiten voor een coalitie van Nieuw Rechts met oud rechts. Maar daar ligt geen goede analyse aan ten grondslag. De christendemocraten (Van Agt en Lubbers) hebben de grenzen opengezet – met hen kun je de immigratie niet bestrijden – en VVD-kiezers zijn cultureel volgzamer en meegaander dan Nieuw Rechts wil geloven.

Het FvD zal de komende jaren niet in een kabinet terechtkomen want ze heeft daarvoor niet de juiste strategie. Baudet wil nog steeds graag met het establishment (het ‘partijkartel’)  samenwerken en is nog niet bereid om VVD en CDA los te laten en te opteren voor een anti-establishment-coalitie. Maar als Forum voor Democratie klimaat- en immigratiebeleid wil terugdringen, zal ze haar machtsbasis moeten vergroten. Salvini begreep in Italië dat hij over links moest regeren (overspeelde vervolgens wel zijn hand door een crisis te forceren), maar Baudet wil nog steeds enkel over rechts.

De conservatieven zouden niet slechts inhoudelijk aan de weg moeten timmeren maar zich ook bezig moeten houden met de machtsvraag; politiek is een combinatie van inhoud en strategie. Cultureel rechts kan geen invloed veroveren zonder de hulp van sociaaleconomisch links. Nieuw Rechts zou er verstandig aan doen het rechts-zijn minder te idealiseren en zich af te vragen hoe ze standpunten waarvoor een meerderheid bestaat in het land, in beleid omgezet kan krijgen. Dit is realiseerbaar door ideologie op het tweede plan te zetten en voor realistisch pragmatisme te gaan.



De stemmen op rechts kon Forum bij de Statenverkiezingen van 2019 zelf wel binnenhalen, voor draagvlak op links kan alleen een coalitiepartner zorgen.


Forum voor Democratie kan landelijk alleen doorbreken door een verbond te sluiten met een moderne linkse partij, die bereid is het geldverslindende migratie- en klimaatbeleid – waar mensen met lagere inkomens niets aan hebben – terug te dringen. In ruil voor steun aan materiële linkse thema’s als armoedebestrijding en volkshuisvesting. Ook als dat à contrecoeur is. Exclusief vasthouden aan de combinatie sociaaleconomisch rechts en cultureel rechts houdt enkel het huidige politieke isolement in stand.

Een minderheidscoalitie van Nieuw Rechts en Modern Links (het tijdperk van meerderheidskabinetten loopt op zijn eind) – bestaande uit deskundige vakministers, zoals Baudet het graag ziet – kan met voorstellen naar de Kamer komen die afwisselend door links (bij materiële onderwerpen) en rechts (als het om immaterieel beleid gaat) aan een meerderheid geholpen kunnen worden.

Daarmee wordt het grootste aantal tevreden kiezers gerealiseerd: zowel onvoldane linkse als rechtse burgers, die zich nu door het politieke establishment genegeerd voelen, worden dan bediend; en beide groepen zijn afzonderlijk niet in staat om politieke invloed te verwerven. Zo’n kabinet bestaat niet uit gelijkgezinden maar uit bewindslieden die door pragmatisch samen te werken voor een democratischer en leefbaarder Nederland kunnen zorgen.

De stemmen van burgers aan de onderkant van de samenleving – al gauw goed voor zo’n twintig Kamerzetels – gaat Forum voor Democratie zelf niet veroveren; zo deze kiezers de gang naar het stembureau al maken. Het is te hopen voor Nieuw Rechts dat er (jonge) mensen zullen opstaan die voor de politieke vernieuwing op links gaan zorgen (zoals de Vijfsterrenbeweging dat deed in Italië), door zo’n moderne linkse partij van de grond te tillen.

 

 


Dit artikel verscheen op 12 januari 2020 op ThePostOnline.

 

19 december 2019

Tien punten voor een moderne linkse partij

Het idee van Sonny Spek pak ik graag op en probeer te formuleren waar een nieuwe partij op links mijns inziens voor moet staan. Ik zeg met opzet ‘op links’, omdat daar de meeste politieke wezen rondlopen. Het gaat dan om de kiezers die weinig te winnen hebben bij globalisering en die evenmin voldoende bediend worden door de politieke vernieuwing die Nieuw Rechts voorstaat. Met die laatste groepering kan een moderne linkse partij overigens wel samenwerken (een cordon sanitaire is nou eenmaal ondemocratisch), want er zijn een aantal raakvlakken.

Maar om te beginnen de verschillen. De nieuwe linkse partij moet zo’n beetje in alles het tegendeel zijn van de VVD. Rechts heeft niets met de onderkant van de samenleving en een nieuwe linkse partij moet daar juist voor opkomen. Cultureel is de VVD een kopie van GroenLinks aan het worden, en ook die keuze helpt de politiek-daklozen niet verder.

De essentie van een linkse partij is het opkomen voor gewone mensen. Die basis is door modieus-links – zoals ik PvdA, D66 en GroenLinks aanduid – verlaten en men is voluit voor het idealisme gegaan. Over bijna alles heeft men wel een moralistische opvatting. Met als belangrijke consequentie dat gewone mensen er niets aan hebben.

Echt linkse politiek moet de weg terug afleggen: van idealisme naar belangenbehartiging. Het waren mannen uit één stuk als de vooroorlogse sociaaldemocratische wethouders van Amsterdam, die de prestaties leverden waar hun achterban op zat te wachten. Het geknoei van de PvdA op het terrein van de volkshuisvesting steekt schril af tegen de vooruitgang die de SDAP dankzij politici als Wibaut en De Miranda realiseerde als het ging om woningbouw. Het modieus-linkse Amsterdam heeft de sociale woningvoorraad elk jaar laten krimpen, met een verbijsterende woningnood als gevolg.

De opdracht voor links is om weer te gaan presteren: je mening is niet interessant, alleen wat er uit je handen komt. Met Samsom en Asscher zijn de prestaties van de sociaaldemocratie tot het nulpunt gedaald. En voor menige groepering, zoals mensen in de participatiewet, zelfs onder het vriespunt beland. Wat Joop Den Uyl opbouwde in de jaren 70, heeft de PvdA in Rutte II weer afgebroken. Gemakzuchtig links gaat enkel nog voor het fijne gevoel en heeft gewone mensen sociaaleconomisch weinig meer te bieden.

Modieus links wil deugen, echt links wil belangen behartigen. Gewone mensen zijn vaak niet hoog opgeleid, hebben meestal geen geweldige carrièreperspectieven, beschikken over weinig politieke invloed en willen gewoon een fatsoenlijk leven leiden, zonder financiële zorgen en zonder criminaliteit.

Zoals links al geruime tijd weigert voor behoorlijke sociale voorzieningen te zorgen, zo heeft rechts verzuimd law and order te onderhouden. De criminaliteit giert de pan uit, vergeleken met veertig jaar geleden. Justitie verkeert in een crisis, bewindslieden op het ministerie zijn alweer weg voordat ze goed en wel begonnen zijn, en de pakkans voor boeven is lachwekkend laag.

Zowel op links als op rechts is er groot onderhoud nodig. Dat betekent enerzijds bestrijding van woningnood en armoede, en anderzijds het terugbrengen van harmonie en stabiliteit in de samenleving.

Het is belangrijk voor een linkse partij om verantwoord en effectief om te gaan met het multiculturele drama dat in de jaren 80 in de steigers is gezet door CDA en VVD (met name premier Lubbers heeft hier leiding aan gegeven). Inmiddels is ook de PvdA kampioen massa-immigratie, maar dat vergde eerst een draai van 180 graden. Het linkse kabinet Den Uyl piekerde er niet over buitenlanders massaal naar ons land te halen, net zo min als Karl Marx een voorstander was van arbeidsmigratie.

Massa-immigratie is niet links, massa-immigratie is rechts. Modieus links is een antinationale koers gaan varen met desastreuze gevolgen voor de lagere klassen. De harmonieuze samenleving van de jaren 70 is veranderd in een segregerende maatschappij, zonder perspectief op verbetering.

Multiculti werkt niet en tast de sociale cohesie aan. Vooraanstaande sociaaldemocraten, waaronder de Duitse bondskanselier Helmut Schmidt, hebben daar in de jaren 80 al voor gewaarschuwd. Het is daarom nodig de multiculturele samenleving te ontvlechten om de culturele neuzen zoveel mogelijk weer dezelfde kant op te krijgen.

Ras, afkomst, geaardheid, geloof en geslacht zijn daarbij volstrekt irrelevant, de enige issue is cultuurverschillen. Moslims en christenen kunnen met elkaar door één deur in Nederland, hetero’s en homo’s staan elkaar niet naar het leven en mannen en vrouwen gunnen elkaar ook de ruimte. Het punt waarop het misgaat is dat grote aantallen mensen hier wel geïmmigreerd of geboren zijn, maar zich geen Nederlander voelen. Ook al staat die nationaliteit in hun paspoort.

Hier bestaat een groot geschilpunt met Nieuw Rechts. De nieuwe partij moet zich niet schuldig maken aan islam-bashing of moslim-pesten, maar tegenover de haatrelatie die links en rechts met elkaar hebben voor het pragmatisme kiezen.

Er zijn maar twee soorten burgers in Nederland: zij die wel en zij die geen Nederlands paspoort hebben. Nederland is een vrij land waar iedere staatsburger binnen de grenzen van de wet zijn eigen keuzes kan maken. Ook als het om religie gaat.

Ons westerse land kent twee fundamenten: de democratie en de rechtsstaat. De democratie vereist dat we de multiculturele samenleving gaan afbouwen, er is domweg geen meerderheid voor. Het beëindigen van het multiculturele drama moet gepaard gaan met het overeind houden van de rechtsstaat: ieders burgerrechten blijven onverkort gewaarborgd.d’

Het is niet de taak van moslims om de problematiek van segregatie op te lossen. Het voortdurend hameren op integratie, wat zowel links als rechts doet, is beledigend voor grote aantallen mensen en miskent dat ze niet verantwoordelijk zijn voor de integratieproblemen. Als je een miljoen Nederlanders in Marrakesh huisvest, gaat het daar ook fout. Nogmaals: de Nederlandse regering heeft multiculti op poten gezet. Turken en Marokkanen besloten niet zelfstandig om Nederland binnen te trekken, ze zijn uitgenodigd door de overheid. Sociale Zaken stuurde ambtenaren naar Marokko om arbeidskrachten te ronselen en Merkel nodigde de Syriërs uit.

De verantwoordelijkheid voor het afbouwen van de multiculturele samenleving ligt daarom uitsluitend bij de overheid. In plaats van individuele burgers te betuttelen en te schofferen, moet er migratiebeleid gevoerd worden: de regering dient de controle terug te krijgen op immigratie en emigratie.

Naast het verminderen van het eerste, kan het tweede gestimuleerd worden door kansen te scheppen voor mensen die wel oren hebben naar remigratie. Met een miljard euro aan subsidies per jaar kost het minder tijd om multiculti af te bouwen dan de opbouw ervan geduurd heeft. Na de oorlog heeft de regering 5 procent van de bevolking laten emigreren, vreedzaam en vrijwillig. Dat kunnen we nog een keer doen, alleen hebben we er nu veel meer tijd en financiële middelen voor beschikbaar.

Samenvattend kom ik zo tot de volgende hoofdpunten voor een programma van een moderne linkse partij:

-1 Structurele verbetering van de koopkracht aan de onderkant van de samenleving moet ervoor zorgen dat armoede weer verdwijnt uit Nederland.

-2 De woningnood wordt opgelost door tegen de klippen op te bouwen. Natuurgebieden zullen daarbij niet worden ontzien. Natuur wordt niet bedreigd door wonen maar door overbevolking. Particuliere huishoudens worden niet gedwongen afgesloten van aardgas.

-3 Migratiebeleid moet de druk op huisvesting en voorzieningen verminderen. Nederland stapt daarvoor uit Schengen. Remigranten worden financieel ruim ondersteund, zodat ze er niet op achteruit maar op vooruit gaan. Remigratie is vrijwillig.

-4 Er komt een bindend referendum. Klimaatbeleid zal daardoor waarschijnlijk sneuvelen aangezien de bereidheid bij de bevolking om voor de kosten ervan op te draaien grotendeels afwezig is.

-5 Besparingen op immigratie en klimaatbeleid financieren armoedebestrijding en volkshuisvesting grotendeels. Verder wordt de belasting op grote vermogens verhoogd en wordt de hypotheekrenteaftrek geleidelijk afgebouwd.

-6 De boete op ziek zijn wordt afgeschaft, er geldt geen eigen risico meer in de zorgverzekering.

-7 Nederland onderzoekt de mogelijkheden voor economische samenwerking buiten de EU en bereidt de invoering van een parallelle munt voor om de Unie uiteindelijk te kunnen verlaten. De partij is tegen een Europees leger, de Verenigde Staten zijn de hoeksteen van ons veiligheidsbeleid.

-8 Nederland zal VN-resoluties tegen Israël niet langer steunen wanneer de Tweede Kamer daar niet uitdrukkelijk om vraagt.

-9 Forse investeringen in opsporingscapaciteit moeten uitmonden in verhoging van de pakkans en toename van de veiligheid.

-10 De NOS wordt weer een omroep voor iedereen. Er komt een Commissaris voor de Neutraliteit die over een evenwichtige informatievoorziening gaat waken.

Voor inkomens- en woonbeleid kan steun gezocht worden bij de bestaande linkse partijen, voor herstel van het leefklimaat in Nederland kan met Nieuw Rechts samengewerkt worden.

 

Sonny Spek – Tien basisprincipes voor een (nieuwe) sociaal-conservatieve partij   


Dit artikel verscheen op 19 december 2019 op ThePostOnline 

 


28 april 2019

Klimaatopwarming, of toch niet?





Het was zaterdag een frisse Koningsdag. Is dat normaal, of hoort het eigenlijk warmer te zijn, eind april?

We zijn verwend met flink wat dagen met mooi weer deze maand, en we worden dagelijks bestookt met het klimaatalarmisme dat onze verwachtingen nog verder opschroeft. De lage temperatuur op Koningsdag viel daarom lelijk tegen.

Reden om de maximumtemperaturen op de verjaardagen van de koning eens te vergelijken met die van ruim een halve eeuw geleden, om te kijken of we enige klimaatopwarming kunnen ontdekken. En dan zien we iets interessants:

Dalende trend

Het blijkt dat er helemaal geen sprake is van een stijgende trend als je de hoogste temperaturen op (de datum van) Koningsdag in de afgelopen tien jaar in beeld brengt, maar juist van een dalende.




De blauwe lijn in de grafiek geeft van elk jaar de maximumtemperatuur weer op 27 april in De Bilt, de groene de lineaire trendlijn en de rode de hoogste temperatuur op de geboortedag van de koning: 15,0°C.

Als je niet kijkt naar een berekend temperatuurgemiddelde (wat trouwens een instrument van manipulatie kan zijn  met getallen is het namelijk net als met voedsel: zodra je het gaat bewerken daalt de kwaliteit ervan) maar simpel de frequentie meet van overschrijdingen van de maximumtemperatuur van 52 jaar geleden, blijkt er sprake te zijn van een perfect evenwicht: het was in de afgelopen tien jaar op (de huidige) Koningsdag vijf keer warmer en vijf keer minder warm dan op de geboortedag van koning Willem-Alexander in 1967.

Was de hoogste temperatuur dan misschien zo uitzonderlijk hoog, 52 jaar geleden, dat de maxima na 2009 er wel de helft van de tijd onder moesten zitten? Nee, dat is niet het geval. Sterker nog, de hoogste temperatuur op de dag dat Willem-Alexander geboren werd was 1,2 graad lager dan wat het KNMI normaal noemt. De maximumtemperaturen van het afgelopen decennium zaten negen (!) van de tien keer onder dat normale niveau.

Maxima op Koningsdag geen reden voor klimaatzorgen

Het minste wat je hiervan kunt zeggen is dat klimaatalarmisten dit in 2009 niet verwacht zullen hebben. Bij mij veroorzaakt dit temperatuurverloop in elk geval geen gevoel van onrust.

Ter vergelijking heb ik de maximumtemperaturen van de afgelopen tien jaar op mijn eigen verjaardag ook eens naast die op mijn geboortedag gelegd en de uitkomst was dezelfde: vijf keer was het in het afgelopen decennium warmer en vijf keer minder warm dan op de dag dat ik het levenslicht zag.

Wetenschap

Klimaatactivisten die in de ban zijn van de opwarming van de aarde vinden het vreselijk als hun zekerheden ter discussie gesteld worden en hameren graag op het belang van wetenschap, daarbij over het hoofd ziend dat computervoorspellingen per definitie niet aan dat criterium voldoen (alles wat je niet kunt meten en bewijzen is geen wetenschap maar eigenlijk een vorm van waarzeggerij).

Twijfel dient niet als een probleem gezien te worden, zoals het tv-programma Medialogica van de week suggereerde, maar als een noodzakelijk aspect van elke wetenschappelijke discussie. Kritisch denken ten behoeve van waarheidsvinding dient men juist aan te moedigen.

Wetenschappelijker dan tien jaar achter elkaar de temperatuur meten, wordt het niet. Zo kunt u zelf de vinger aan de pols van de opwarming houden.

Informatie

Het loont om op zoek te gaan naar klimaatgegevens en niet klakkeloos de hartstocht van het actiewezen te volgen. Zij zullen ons geen informatie presenteren die hun politieke belang (het klimaatnarratief) schaadt. Zo krijgen de kouderecords van de afgelopen winter in Amerika en het maar niet versnellen van de zeespiegelstijging voor onze kust niet de aandacht die ze verdienen.

Nederland heeft in de voorbije vijftig jaar enorm veel CO2 uitgestoten. Het is wonderlijk dat daarvan zowel in de temperatuurstatistieken van Koningsdag als in de waterstanden op de Noordzee geen spoor terug te vinden is.

Geen haast

Het klimaatprobleem is op korte termijn niet urgent en het doen van grote uitgaven is voorbarig en staat op gespannen voet met de democratie: het klimaatbeleid is er na de Kamerverkiezingen doorheen gejast.

De mentale staat van klimaatalarmisten is: laten we het zekere voor het onzekere nemen. Maar dat is niet nodig en wel heel duur en daarom irrationeel  de mens kan een bepaalde mate van onzekerheid heel goed aan.

Mijn klimaatverwachting voor Nederland de komende tien jaar: het zal op Koningsdag vijf keer warmer en vijf keer minder warm blijken te zijn dan vijftien graden. Ik zou nog maar even wachten met de aanschaf van die warmtepomp.

3 januari 2019

Teletekstverslaving



Ik kom er rond voor uit: ik heb een teletekstverslaving. Het begon heel sluipend. Eerst heb je het helemaal niet door. Dan begint je omgeving je erop te wijzen: die tv van jou staat wel erg vaak op teletekst, hè? Ik zette het toestel op een andere plaats neer in de woonkamer, zodat je het scherm vanaf de straat niet meer kon zien. Je probeert het te verbergen, want onbewust weet je dat er iets niet klopt.

Het is het eerste wat ik doe als ik 's ochtends opsta: dat ding aanzetten. Het is een dwang: je móét weten wat er gebeurd is. Als ik thuis ben: de hele dag door telkens even kijken of er weer wat nieuws op de 101 staat.

Volgens een psycholoog in RTL Nieuws zijn die pagina's zo geraffineerd gemaakt, dat je naar dat tv-scherm toegezogen wordt. Elke keer dat je een paginanummer kiest komt er een stofje vrij in je hersenen waarvan je een blij gevoel krijgt.

Als je ziet dat er verkiezingen gehouden zijn in Congo, dan wil je weten hoe dat is afgelopen, dus je toetst onwillekeurig die drie cijfers in. Ik heb helemaal niks met Congo, ik weet niet eens precies waar het ligt, maar de NOS heeft aldoor weer iets te melden over dat onbekende land, dus je blijft ermee bezig. Toen ben ik hulp gaan zoeken.

In onze therapiegroep Teletekst Anonymous herkennen mensen die dwangmatigheid, waardoor we elkaar goed kunnen helpen. Het zijn de echte hardcore-verslaafden die er anderen en zichzelf ontmoeten. Dat moet u letterlijk opvatten: ont-moeten, ons proberen te bevrijden van de jarenlange afhankelijkheid. Wat heet jaren: decennia! We waren er als de kippen bij in de jaren 80 toen de eerste toestellen met teletekst op de markt kwamen. We lagen in slaapzakken voor de deur van V&D om maar niet te laat te zijn. En we betaalden grof geld voor onze eerste teletekstkleurentelevisie: er ging maar zo meer dan duizend gulden over de toonbank.

De zorgverzekeraars vergoeden onze TA-bijeenkomsten niet. Ze rekenen erop dat de aandoening in de komende 25 jaar vanzelf uitsterft. Wij zijn allemaal 65-plussers bij ons in de praatgroep. Het is vooral een ouderenkwaal, jongeren zijn alleen in de weer met apps op hun smartphone. Die hebben wij niet eens. Helemaal geen tijd voor. Er staan honderden pagina's op teletekst en die moet je allemaal bijhouden. Stel je voor dat ergens iets nieuws staat en je weet het niet!

Ik zit inmiddels op mijn achtste tv. Omdat de tekst nu zo breed op het scherm staat, ziet het er nog verleidelijker uit. En wij zijn niet de enigen die ervoor vallen: in de wandelgangen van de Tweede Kamer zag ik hem ook hangen, krantenredacties zijn er massaal verslaafd aan.

Maar er is hoop. Verscheidene zenders hebben al geconcludeerd: dit kan zo niet langer met die verslavingsproblematiek. RTL en SBS hebben teletekst er resoluut afgegooid. Dat was moedig, want dat kost ze natuurlijk kijkers: je zapt veel makkelijker weg als je niet vastgehouden wordt door zo'n tekstpagina. Ook de Belgen en de Britten hielden het voor gezien.

Maar de Duitsers en de NOS gaan er stug mee door. Op enige steun van hun kant hoeven wij verslaafden voorlopig niet te rekenen. Het minste wat ze kunnen doen is ons een eigen pagina geven: 666 lijkt ons wel wat. Want het is echt een beest, dat teletekst, een verslavingsbeest.

16 augustus 2018

Hoofdredactioneel commentaar in de NRC na de geslaagde moordaanslag op president Trump


Vooropgesteld dat wij er geen voorstander van zijn dat individuele burgers het heft in eigen hand nemen, noopt de overdreven deelneming van premier Rutte, als reactie op de geslaagde aanslag op het leven van de Amerikaanse president, ons ertoe een paar kanttekeningen te plaatsen bij het einde van het bewind van wijlen Donald J. Trump.

In de meest letterlijke zin van het woord kun je niet zeggen dat met de gewelddadige beëindiging van de ambtstermijn van Trump recht gedaan is: geen rechter heeft zijn liquidatie immers bevolen.

Maar op een dieperliggend niveau heeft de ingrijpende daad van de sportief-ogende student genderstudies van UCLA in brede kring toch een gevoel van genoegdoening en waardering teweeggebracht.

Al verdient de wijze waarop Donald Trump het tijdelijke verruild heeft voor de eeuwigheid niet de schoonheidsprijs, het is van belang om toch ook de positieve kant te belichten die het gevolg is van de beslissing van een aantal progressieve jongeren om hun verantwoordelijkheid te nemen.

Op ogenblikken van grote historische gebeurtenissen als deze, is het goed om stil te staan bij de universele waarden van verdraagzaamheid en zorg voor de planeet, die deze president zozeer met voeten heeft getreden. Zijn verscheiden brengt daarom onmiskenbaar een gevoel van opluchting met zich mee, vanwege de zekerheid dat voor verder onheil als gevolg van onvoorspelbare acties van deze onberekenbare Republikein niet meer gevreesd hoeft te worden.

Het doden van Trump - het lijkt ons beter om niet te spreken van moord maar van een verzetsdaad - biedt Amerika de kans om terug te keren naar het vreedzame pad van hoop en samenwerking, dat acht jaar lang zo overtuigend en met zo veel passie gevolgd werd door de in brede lagen van de bevolking geliefde president Obama.

18 mei 2018

Sociaaldemocratie 2.0



Een poging om vernieuwing in de sociaaldemocratie te schetsen. Het verschil van sociaaldemocratie 2.0 met versie 1.0 is dat de waarden dezelfde zijn, maar de begane fouten uit het verleden gecorrigeerd moeten worden.

De sociaaldemocratie is ontspoord en ingestort doordat ze niet pal heeft gestaan voor haar eigen waarden. Links is te veel gegaan voor het fijne gevoel en heeft de discipline verwaarloosd die hoort bij principes.

Naast klassiek links is modieus links ontstaan, dat de ene sociaaldemocratische waarde na de andere schendt.

Sociaaldemocratische waarden zijn universeel. Ze gelden voor iedereen, maar moeten wel beschermd worden tegen ideologieën die haar kunnen aantasten. Zoals democratie niet bedoeld is voor mensen die haar willen opheffen, een reden waarom de NSB verboden is in Nederland.

De sociaaldemocratie kent drie pijlers: vrijheid, veiligheid en welvaart. Op sommige punten vindt ze bondgenoten bij andere stromingen, terwijl ze op andere in de verdediging moet.

Vrijheid is nodig om het individu zich maximaal te laten ontplooien. Bestrijding van fysiek gevaar (criminaliteit) en financiële onzekerheid (armoede) zijn onontbeerlijk voor een veilige samenleving.

De sociaaldemocratie heeft door haar arrangementen met het neoliberalisme op al deze punten verzaakt. De kiezers hebben haar hiervoor terecht zwaar gestraft. De koersvastheid die in de PvdA ontbreekt is in het electoraat nog wel aanwezig.

Aan de andere kant heeft modieus links, dat geen relatie heeft met de geschiedenis van de arbeidersbeweging, sociaaldemocratische waarden ondermijnd.

Het herstel van klassiek links vereist een terugkeer naar het kiezen voor universele waarden en het aangaan van de politieke strijd met de stromingen die daar afbreuk aan doen.

Neoliberalisme


De grootste zwakte van neoliberalen is hun desinteresse voor armoedebestrijding. De PvdA heeft zich daar helemaal door op sleeptouw laten nemen en daarbij de ene na de andere fout begaan. Na jaren van debatten over steun voor de minima, steun voor langdurige minima, steun voor echte minima, steun voor meerjarige minima, hebben alle concessies ertoe geleid dat men het minimabeleid heeft laten instorten voor de armste 20% van Nederland.

Meewerken aan afbraak van sociale zekerheid in het ene kabinet na het andere, heeft tot een kolossale bezuiniging geleid, in percentage van het nationaal inkomen. De Partij van de Arbeid heeft voor geen enkele inkomensverbetering gezorgd van de laagste inkomens in de afgelopen twintig jaar. Arbeidsongeschikten hebben een enorme koopkrachtdaling voor de kiezen gekregen. Het bijstandsniveau waarvan men in 1980 nog goed kon leven, is verschrompeld naar een peil dat in de meeste gevallen leidt tot armoede. Tegelijkertijd is het respect voor mensen met teveel pech in hun leven veranderd in betutteling en kleinering.

Modern links


Modieus links is kampioen in het creëren van nieuwe taboes. Voor vrijheid en democratie kun je bij hen al minder terecht. Het cultuurmarxisme sloopt de intelligentie van een jonge generatie. Het accent is verschoven van mogen naar moeten. Een onbuigzame ideologie gaat gepaard met een gebrek aan argumenten. Enthousiasme voor democratie en inspraak is vervangen door verzet tegen het houden van referenda.

Modern links heeft zich volledig op het behartigen van groepsbelangen gestort, wat een schending inhoudt van sociaaldemocratische waarden. Modieus links (D66, GroenLinks) is militant geworden en selecteert mensen bij de belangenbehartiging op ras, geloof, geaardheid en geslacht. Vier sociaaldemocratische doodzonden.

De invloed van de burger wordt teruggedrongen door de aantasting van de autonomie van Nederland te bevorderen en macht over te hevelen naar Brussel.

Veiligheid


De VVD, die kampioen veiligheid was, heeft toegestaan dat de criminaliteit geëxplodeerd is na 1980. De pakkans in Nederland is beschamend laag, de politie wordt structureel ondergefinancierd, culturen die meer misdaad genereren dan de autochtone, worden het land binnengeloodst. Zonder een woord van protest van modieus links.

De PvdA, die in de jaren 70 een tegenstander was van massa-immigratie, is 180 graden gedraaid. Ze heeft daarbij op de koop toe genomen dat de naoorlogse woningnood - die bedwongen leek - met volle kracht terug is gekeerd, en heeft toegestaan dat de sociale zekerheid erdoor werd aangetast.

Islam


Nieuw rechts maakt de juiste analyse als het gaat om de problemen die veroorzaakt zijn door de immigratie van grote aantallen mensen uit niet-westerse landen. Maar slaat de plank volkomen mis bij de oplossing ervan. Wilders wordt gedreven door aversie. Moslims worden bejegend als minderwaardige mensen, islam-bashing miskent de wortel van de problematiek waar we tegenaan lopen.

De islam bestaat meer dan duizend jaar en kent meer dan een miljard volgelingen. Mensen worden geen moslim omdat ze de koran bestudeerd hebben en het wel een coole tekst vonden. Mensen zijn moslim omdat ze vier islamitische grootouders hebben. Van keuze is daarbij helemaal geen sprake, en een inhoudelijke kritiek op de islam is daarom onzinnig. Gelovigen hebben geen inhoudelijke motieven en daar moet je hen dus ook niet op aanspreken. Het islamdebat hoort thuis in islamitische kringen.

De lijn van de sociaaldemocratie moet zijn: de islam accepteren zoals hij is, een andere cultuur waarmee wij weinig gemeen hebben, maar waarvan wij erkennen dat mensen ervoor mogen kiezen. Anderzijds moet de sociaaldemocratie de eerlijkheid opbrengen om onder ogen te zien dat de islamitische cultuur de harmonie van de westerse samenleving ondermijnt en daarom teruggedrongen moet worden.

Moslims hebben daar zelf geen schuld aan, ze zijn uitgenodigd om hier te komen wonen en hebben daar gewoon gebruik van gemaakt. De onhoudbaarheid van multiculturaliteit valt hen niet in de schoenen te schuiven en zij hebben hetzelfde recht op respect als andere burgers.

Maar de islamitische en de westerse cultuur passen niet bij elkaar in één land. Die harde en pijnlijke waarheid moeten sociaaldemocraten onder ogen gaan zien. Dat is heel ongemakkelijk en zal tot grote conflicten met modieus links gaan leiden.

In het bedrijfsleven is het niet ongewoon dat een fusie tussen twee ondernemingen mislukt omdat de cultuurverschillen te groot zijn. De enige rationale uitweg is om voetje voor voetje te werken aan ontvlechting: beide delen langzaam en voorzichtig uit elkaar halen zonder dat er ongelukken gebeuren.

Het opbouwen van een multiculturele samenleving is een historische vergissing geweest - waarvoor de Duitse sociaaldemocraat Helmut Schmidt al waarschuwde in de jaren 70 - die niet leidt tot bevordering van de sociaaldemocratische waarden. De islamitische wereld kiest daar niet voor. Dat is haar goed recht en verdient respect, maar betekent wel dat wij de gemaakte fout moeten herstellen door te streven naar remigratie; voor de couppoging in Turkije was er al sprake van netto remigratie van Turken vanuit Nederland.

Ook die zal moeten plaatsvinden in het kader van de sociaaldemocratische waarden: geen beschadiging van moslims, geen vertrekplicht voor legale individuen, maar het scheppen van kansen in niet-westerse landen om daarmee terugkeer aantrekkelijk te maken.

Na de oorlog heeft regeringsbeleid ervoor gezorgd dat 5% van de bevolking geëmigreerd is. Vrijwillig. Maatschappelijke problemen moeten opgelost worden zonder de keuzemogelijkheden van het individu aan te tasten. Daarnaast is respect voor de autonomie van de islamitische wereld een vereiste en verdient het versterken van de (handels-) relaties met hen aanbeveling.

Activistisch links wil - meer op basis van emotie dan gebaseerd op ratio - koste wat kost massa-immigratie en staat onverantwoord onverschillig tegenover de schade die daardoor wordt aangericht in de samenleving. Het touwtje uit de brievenbus van Terlouw is erdoor onmogelijk geworden.

De tweede fout is om de schuld daarvoor bij individuele immigranten te leggen, die gestraft en gecorrigeerd worden - een PvdA-voorzitter sprak zelfs van vernederen. In plaats van onder ogen te zien dat je minder kansen hebt in Nederland als je in een andere cultuur opgroeit dan de westerse. Elitair links werkt zelf bovendien segregatie in de hand doordat jonge hoogopgeleide blanke ouders zwarte scholen links laten liggen.

De respectloosheid van de PVV draagt bij aan het laten ontstaan van rancuneuze gevoelens bij arme immigranten in achterstandswijken. Hun kinderen zullen over twintig jaar opnieuw weinig kansen krijgen. Wat tot een verdere beschadiging van de samenleving leidt. Dat patroon is na dertig jaar duidelijk.

Klimaat


De milieugekte die zich van modieus links meester maakte, heeft het bedrijfsleven eurotekens in de ogen bezorgd. Een onwaarschijnlijke coalitie jaagt de samenleving op onnodig hoge kosten, die de armoedebestrijding en het voorzieningenniveau verder zullen aantasten.

Honderden miljarden worden er naar dubieuze regimes gesluisd. Corruptie wordt niet bestreden maar bevorderd. Ook hier zal de rationaliteit en gematigdheid terug moeten keren, ten koste van de duurzaamheidshype.

De brutaliteit waarmee bezwaren van burgers tegen windmolens in hun woonomgeving de nek worden omgedraaid, is beschamend en vanuit sociaaldemocratisch oogpunt niet aanvaardbaar. Horizonvervuiling is gemakshalve geschrapt van het lijstje van milieuproblemen.

Zorgen voor gewone mensen


De sociaaldemocratie moet ingrijpende en erg pijnlijke beslissingen gaan nemen om haar kernwaarden weer centraal te krijgen. Met maximaal respect voor het individu en minder eerbied voor de lobbyisten en activisten.

Herstel van een fatsoenlijke sociale zekerheid is een vereiste, een huurwoning kunnen vinden moet weer net zo makkelijk worden als veertig jaar geleden. Bijstandsgerechtigden moeten zich eerlijk en fair bejegend voelen worden. Voedselbanken dienen overbodig gemaakt te worden doordat mensen met lage inkomens weer gewoon naar de supermarkt kunnen gaan.

Een geleidelijke vermindering van het percentage moslims in de bevolking moet de druk van de multiculturele ketel halen, waardoor de vrees voor islamisering verdwijnt, zonder dat individuele moslims zich daardoor bedreigd en gediscrimineerd voelen.

Sociaaldemocraten moeten niet met religie flirten, maar schofferende islam-bashing moet wel verworpen worden. Men moet islam niet bestrijden maar enkel zien als een geografisch en niet als een inhoudelijk probleem.

De politie moet de kans krijgen criminaliteit effectief terug te dringen, burgers moeten zich weer serieus genomen gaan voelen als ze aangifte doen van een misdrijf; dat behoort ook tot de rechten van het individu.

Progressieve krachten in het Midden-Oosten verdienen ondersteuning. Geen begrip voor agressie, wel steun voor defensie. De sociaaldemocratie is de bakermat van het zionisme. De PvdA-leiders Drees en Den Uyl waren grote fans van Israël.

18 april 2018

Nait bie Stad


De voorbereidingen voor de moordaanslag op de gemeente Haren zijn in volle gang. De samenzweerders zijn vastbesloten om hun snode plannen ten uitvoer te brengen. Van enige democratische gezindheid valt daarbij geen spoor te bekennen. Regentesk wordt er over een gemeenteraad heen gewalst wier beleid over breed draagvlak beschikt onder de lokale bevolking.

Eufemistisch rept de regering nog steeds over een herindeling, terwijl er natuurlijk gewoon sprake is van annexatie. Als een bedrijf met 20 duizend werknemers overgenomen wordt door eentje met 200 duizend, noemen we dat ook geen samenwerking maar een overname.

Vanuit het Torentje hoort premier Rutte hoe het schavot op het Binnenhof in elkaar wordt getimmerd. Zelfs de voorheen linkse partijen PvdA en GroenLinks haasten zich om zijn rechtse kabinet te hulp te schieten, ten einde een autonome burgergemeenschap de mond te snoeren.

Buiten het zicht van de camera's werd er in achterkamertjes een deal gesloten, mocht de CDA-steun in de Kamer bij de stemming ontbreken. Wat heeft Pechtold moeten beloven om Klaver over de streep te trekken? Mag Halsema burgemeester van Amsterdam worden als GroenLinks Ollongren de democratie in Haren om zeep helpt brengen? GroenLinks had zich al tegen het referendum gekeerd, dus ze had nog maar een klein zetje nodig om helemaal afscheid te nemen van een van de voormalige linkse waarden.

Luceberts dichtregel 'Alles van waarde is weerloos' komt in de zin. Wassenaar liet niets van zich horen, terwijl zij in hetzelfde schuitje zit en door de gemeente Den Haag ingepikt kan gaan worden. Zelfs vanuit het door aardbevingen geteisterde Loppersum werd geen teken van solidariteit vernomen.

Zoals soennieten en sjiieten er geen probleem mee hebben om elkaar af en toe de hersens in te slaan, zo is Nederland nu getuige van een Groningse broedertwist. Het is een ongelijke strijd en dat zet kwaad bloed. Stadjers behoren zo niet met Ommelanders om te gaan.

De aardgasbestrijders op het Hogeland en de dierenbeschermers bij de Oostvaardersplassen werden pas gehoord en serieus genomen toen de beuk erin ging. Voor rede zijn bestuurders dikwijls niet vatbaar en gewone mensen doen er voor het establishment meestal niet echt toe: de politiek speelt haar spel en de burgers zijn daarbij gereduceerd tot pionnen.

Harenaren zijn beschaafde mensen. Ze zouden de Rijksstraatweg en de Emmalaan kunnen barricaderen (de gemeente is door het geringe aantal toegangswegen goed verdedigbaar) en het gevecht aan kunnen gaan om een kans te maken het tij te doen keren, maar daar zijn ze dan weer te netjes voor.

Het pronkjuweel van het Noorden heeft wel een lelijke buts opgelopen.

22 januari 2018

Onschuld



Abortus is voor vrouwen met een babyfobie.

Voor een baby hoef je niet bang te zijn.

Als je niet van een baby houdt, hoef je het nog niet dood te maken. 

Misschien is er wel iemand anders die ervoor wil zorgen.


Kun jij verder met je leven.


En de baby ook.


12 september 2017

Bio-industrie


Mag je Joden met varkens vergelijken? Professor Roos Vonk deed dat volgens sommigen in de NRC en werd daarvoor door haar universiteit op de vingers getikt.

Ik geloof eigenlijk niet echt dat ze die vergelijking wilde maken, ze was er enkel op uit het gruwelijke lot van sommige bio-dieren van een rake naam te voorzien. De discussie over haar artikel verloor dat een beetje uit het oog.

Ik vind dat haar bezwaar tegen de bio-industrie om een andere reden niet voldoende hout snijdt. Slaven en Joden waren onafhankelijke mensen die vervolgens misbruikt werden. De relatie van de mens met het dier is een totaal andere.

Wij zijn god


Het leven dat wij in het abattoir nemen, hebben we eerst zelf gegeven. Onze afspraak met dieren luidt: wij zorgen ervoor dat jullie geboren worden en een tijdje mogen leven en in ruil daarvoor mogen we jullie opeten. Hen niet doden zou grote problemen veroorzaken: waar laat je zo gauw een miljoen dieren per dag.

Onmenselijke toestanden willen beëindigen betekent dus dat de meeste varkens en kippen niet meer geboren gaan worden. Zouden dieren dat een goeie deal vinden? Waarom zou je niet geboren willen worden om daarmee te voorkomen dat je gedood wordt? Mensen gaan ook dood en zijn meestal blij dat ze geboren zijn.

Dieren hebben de pech dat ze niet kunnen praten, wij moeten het denken voor hen doen omdat ze ons hun gedachten op dit punt niet kunnen meedelen, zo ze die al zouden kunnen hebben.

Scharrelen


Belangrijker lijkt mij de kwaliteit van leven. En de samenleving is het erover eens dat dieren in gevangenschap fatsoenlijk gehouden en verzorgd moeten worden. Wat fatsoenlijk is moet wetenschappelijk (en dus niet sentimenteel) genuanceerd vastgesteld kunnen worden, om tot een verantwoorde vaststelling van het welbevinden van het dier te kunnen komen, onafhankelijk van menselijke projecties.

Natuur


Het andere uiterste is een leven zonder vlees. Hoe je daar ook over denkt, natuurlijk is het niet. Mensen en dieren eten elkaar al honderdduizenden jaren op. Het feit dat dat gruwelijk kan zijn maakt het an sich nog niet immoreel.

Zelf vind ik vlees eten juist alleen door de beugel kunnen omdat de productie grootschalig en anoniem is. Zodra het een individueel dier betreft haak ik af. Niet vanwege moralisme maar om mijn eigen welbevinden. Dat mensen met plezier een varken kunnen opeten dat ze persoonlijk gekend en mogelijk zelfs verzorgd hebben, daar staat mijn verstand dan wel weer bij stil. Ik zou geen hap door de keel kunnen krijgen.

10 september 2017

Runway


Tientallen Nederlanders zagen duizenden Amerikaanse en Canadese toeristen vertrekken van Sint-Maarten, maar zijzelf moesten onverrichter zake terugkeren naar wat er nog over was van hun hotel. Een dag later stuurt Defensie twee Hercules-transporttoestellen waarmee ze alsnog opgehaald worden.

Tot zover niks aan de hand. Dan komt teletekst met de alarmerende woorden: 'Het is de bedoeling dat aan het begin van de avond iedereen veilig op Curaçao is.' De bedoeling? Veilig? Hoezo, wordt er een probleem verwacht dan? Wat zou er mis kunnen gaan?

Ik haal me van alles in het hoofd.

Twee concurrerende drugsbendes op het koninkrijkseiland bevochten elkaar al een paar jaar op leven en dood, waarbij aan beide zijden meerdere gangsters om het leven waren gekomen. Een van de twee criminele organisaties had een concurrentievoordeel weten te behalen door behalve drugs ook brandstof te gaan verhandelen. Louche aanvoerlijnen vanaf een raffinaderij op Curaçao stonden borg voor diesel en kerosine die, omdat het goedje aangelengd werd, een flinke winst op kon leveren.

De lage prijs en de nodige steekpenningen deden een medewerker van de luchthaven Princess Juliana een contract sluiten dat niet zonder gevolgen zou blijven. De directie kneep een oogje dicht en zo kon een van de opslagtanks gevuld worden met kerosine van onvoldoende viscositeit.

In het verleden waren er al eerder vliegtuigen bijgetankt met illegaal verkregen brandstof, maar dat had voor de moderne motoren van tegenwoordig geen problemen opgeleverd. De C-130 was een ander verhaal. Dit oude technische ontwerp stelde hogere eisen aan de kerosinekwaliteit, wat high-grade brandstof vereiste.

De Nederlandse toeristen klommen nietsvermoedend aan boord, opgelucht dat ze het rampeiland eindelijk de rug toe konden keren. Over anderhalf uur zouden ze op Curaçao over kunnen stappen op een passagierstoestel van de touroperator.

Een van de transportvliegtuigen kreeg na een kwartier al te kampen met storingen. Motor vier viel uit als gevolg van de inferieure kerosine. De overige tanks waren nog gevuld met eerder geleverde kwaliteitsbrandstof, waardoor het vliegtuig de bestemming toch nog kon bereiken.

De andere Hercules had minder geluk. Beide linker motoren vielen uit door problemen met de brandstofpompen, reden voor de gezagvoerder om terug te keren naar Sint-Maarten. Met de luchthaven in zicht viel ook een van de rechtermotoren nog uit als gevolg van de inferieure brandstof. Met vol gas probeerde de luchtmachtpiloot zijn kist in de lucht te houden, waarbij hij het verlies van hoogte nauwelijks kon afremmen. Vlak voor het strand dreigde het ongelukstoestel neer te storten op de golven in het verlengde van de landingsbaan. Door gunstige wind lukte het nog net het asfalt op tijd te bereiken.

Daar doemde echter meteen een nieuw probleem op. Van enige verkeersleiding was na de orkaan nog geen sprake op de luchthaven. Zo had men de baan niet tijdig vrijgemaakt voor de terugkeer van de C-130. Het mayday-signaal was door niemand ontvangen.

Wegens grote drukte op de luchthaven op het Franse deel van het eiland, had een Amerikaans privétoestel het vliegveld aan de Nederlandse kant gekozen om personeel van de door het noodweer zwaar beschadigde strandvilla van president Trump op te halen. De Beechcraft wilde net weer vertrekken, toen de Hercules binnenkwam op dezelfde baan.

Het Defensie-toestel beschikte niet over voldoende vermogen om nog een doorstart te kunnen maken. Een frontale botsing met het Amerikaanse vliegtuigje was niet meer te vermijden. De rampweek die aanvankelijk nauwelijks menselijke slachtoffers had geëist, kende zo een nog triester einde en een persoonlijk drama voor velen.

28 augustus 2017

Kom aan de taal en je komt aan de vrijheid


De term oude boze witte man wordt gebruikt om te verhullen dat het probleem hem vooral zit in de boze jonge zwarte en blanke man en vrouw. Nederland was veertig jaar geleden een harmonieus land. Er waren geen mensen erg boos op elkaar. Zelfs de krakersrellen van de jaren 80 waren nog ludiek vergeleken met de haat die nu rondwaart in ons mooie land.

Racisme en discriminatie in het woordgebruik waren al aan de orde van de dag (en zijn van alle eeuwen), alleen we noemden het niet zo en er werd smakelijk om gelachen, zoals een columnist terecht in herinnering brengt. We vonden het onschuldig. We beschouwden het als humor. Het theaterpubliek maakte een onderscheid tussen woorden en daden en vroeg zich af wat iemand echt bedoelde. Schijn en werkelijkheid werden scherp van elkaar gescheiden. En er waren nog geen lange tenen.

Neerlands Hoop


Als De Jonge negers (dixit De Jonge) beledigde, dan ging de zaal er niet voetstoots vanuit dat hij een onverbeterlijke aanhanger was van het Zuid-Afrikaanse Apartheidsregime. Onwelgevallige teksten leidden niet tot karaktermoord, laat staan dat iemands woorden volstonden om hem voor fascist uit te schelden. Daar was eerst een flinke stapel lijken voor nodig.

Als je kop boven het maaiveld uitsteekt, wordt hij eraf gehakt, wil een oude Nederlandse traditie. Cabaret is hier bijkans uitgevonden. Met alles wat maar een beetje afwijkt wordt de draak gestoken. Dat houdt mensen op hun plaats en voorkomt dat ze kapsones krijgen. Als een politicus niet op de hak genomen werd door Wim Kan, was hij beledigd, want dan telde hij niet helemaal mee.

Policor


Sindsdien zijn we honderdtachtig graden gedraaid. Nederland is gaandeweg overspoeld met lange tenen. Als er een woord is dat de huidige staat van het land typeert, is het wel 'overgevoelig'. Het ene taboe na het andere wordt daarom ingevoerd door de politiek correcten die boven ons gesteld zijn (Jinek, DWDD, Pauw, Journaal, Nieuwsuur).

De kinderlijke boosheid in den lande gaat niet meer over werkelijkheid, over wat er gebeurt (er gebeurt bijna niks), hij gaat alleen maar over woorden. Taal zelf ligt onder vuur. Woorden worden als gevaarlijk beschouwd. Er is een hele zwarte lijst aan het ontstaan met wat je allemaal niet mag zeggen. Als je het wel zegt ben je slecht. Er worden rechtszaken gevoerd over woorden.

Psychoanalyse


Het onverdraagzame moralisme viert hoogtij. Dat is niet iets om trots op te zijn en geen teken van de voortschrijding van onze beschaving maar van ontsporing van de samenleving door overserieusheid. Het strenge Freudiaanse Über-ich heeft de macht gegrepen tussen de oren van de heethoofden en dient ingetoomd te worden om niet te ontsporen in fanatiek autoritarisme.

Humor is spelen met woorden, overtuigingen worden vormgegeven met woorden. Woorden zwart maken is erger dan gezichten zwart schminken. Taal is de essentie van vrijheid. En die moet verdedigd worden tegen onvolwassen boze mensen. En ook dat al eeuwen lang.

27 augustus 2017

Geld verdienen met boeken


Jaap van Duijn schrijft leuke columns in DFT, maar aan zijn verhaal over boeken moet nog wat toegevoegd worden.

Hij benadrukt terecht de verrijking die boeken voor lezers op kunnen leveren. En schetst welk enorme aantallen er al in omloop zijn. De informatie die ontbreekt is dat het aantal manuscripten daarvan nog eens een veelvoud bedraagt en dat het financiële plaatje anders is dan je zou denken.

Selectie


De uitgevers worden bedolven onder de inzendingen. Er zijn heel veel mensen aan het schrijven in Nederland. Al die teksten belanden op een grote stapel - de beruchte slush pile - en worden vervolgens aan een meedogenloze selectieprocedure onderworpen. De schrijver mag al blij zijn als een medewerker van de uitgeverij in de gauwigheid even drie bladzijden leest van de twee jaar noeste arbeid die er al gauw gaat zitten in een roman: de eerste, de laatste en eentje ergens in het midden.

Van Duijn schetst hoeveel boeken er wel niet verkocht worden waarbij maar een enkele een kassucces oplevert. Maar nog eens vijftig keer zoveel verschijnt niet eens in drukvorm. Het is niet denkbeeldig dat de summiere beoordeling van al die manuscripten tot gevolg heeft dat de beste boeken in Nederland de recensenten en de lezers nooit bereiken omdat ze de eerste schifting - die dus niet veel meer dan een paar minuten heeft geduurd - niet hebben overleefd. Veel kwaliteit gaat onnodig verloren door deze moderne boekverbranding.

De centen


Dan het economische verhaal. We kennen In Nederland de idiote vaste boekenprijs. Die zorgt ervoor dat boeken onnodig duur zijn. Daardoor verdient de handel eraan. Auteurs mogen meestal blij zijn als zij twee-drie euro overhouden aan een boek dat voor twintig euro in de winkel ligt. De rest is voor de uitgever en de boekhandel.

Je kunt dus beter zeggen dat je geen boeken hoeft te schríjven om er rijk mee te worden, de winkel krijgt zijn marge altijd wel binnen. Dat het toch slecht gaat met de boekhandel (er sluiten er steeds meer) komt door de online concurrentie. En die verdient heel veel aan boeken. De machtspositie van bol.com is zo groot, dat zij uitzonderlijke voorwaarden kunnen bedingen. Aan een boek dat door hen voor een redelijk prijs wordt verkocht en per exemplaar vele euro's winst oplevert, houdt de schrijver van die tekst slechts een paar dubbeltjes over.

Het kan beter


Het is dus niet de boekhandel waarmee we medelijden hoeven hebben, en zeker de online verkopers niet. Uitgever en boekhandel slagen er niet in schrijvers en lezers efficiënt en voordelig bij elkaar te brengen. En dat zijn toch de twee groepen wier belangen er het meest toe zouden moeten doen als het om geestelijk voedsel gaat. De lezers betalen veel te veel en ze krijgen veel minder boeken tot hun beschikking dan technisch mogelijk is.

In de toekomst zal het aantal verkrijgbare boeken aanzienlijk toenemen - een op de twaalf titels wordt nu al in eigen beheer uitgegeven - en de beoordeling en selectie ten behoeve van de lezers zal daardoor veel inhoudelijker en zorgvuldiger kunnen plaatsvinden. Dat gaat dan wel ten koste van reguliere uitgevers en machtige verkopers.

26 augustus 2017

Gemakzucht


Sportjournalist Vissers van de Volkskrant heeft een mooie cultuurbeschrijving gegeven: lamlendigheid overheerst in de voetballerij, gemakzucht heeft zich meester gemaakt van de mannelijke voetballers. Een verademing was het contrast hiermee dat de leuke, positieve, energieke, hardwerkende en creatieve dames op het EK voetbal lieten zien.

Goal!


Ik zou er nog twee punten aan toe willen voegen: de vrouwen juichen normaal na elk doelpunt dat ze scoren. Bij de mannen moet ik mijn gezicht meestal beschaamd afwenden als ik zo'n knul na een doelpuntje een vertoning zie opvoeren alsof hij het beste is wat de mensheid ooit heeft voortgebracht. Zulke dwaasheid en grootheidswaan moet gewoon verboden worden. Een coach dient daartegen op te treden. Na een doelpunt moet een voetballer enkel blijdschap uitstralen. Hij hoort een open en vriendelijk lachend gezicht te laten zien, dat een en al normaliteit en vreugde toont in plaats van zelfingenomenheid.

Cruyff, Keizer, Swart, Mühren , Koeman, Gullit, Rijkaard, Van Basten, alle grote spelers juichten altijd normaal vroeger. Het waren leuke jongens, zoals het vrouwenvoetbal nu leuke meiden laat zien. Een jaar of twintig geleden is de aanstellerij erin geslopen, en die moet er weer uitgehaald worden.

Volkslied


Tegelijkertijd begonnen sommige spelers van Oranje demonstratief hun mond te houden als het nationale volkslied gespeeld werd. Dat kan natuurlijk een keer gebeuren, als je de tekst vergeten bent, maar dan moet die bijgespijkerd worden. De KNVB moet eisen dat spelers van vertegenwoordigende elftallen het Wilhelmus meezingen. Dat is een kwestie van discipline. Ze mogen een hekel hebben aan dat eerbetoon voor de Vader des vaderlands, ze mogen het een kutlied vinden, en Nederland een kutland, even goeie vrienden, maar dan horen ze niet in het Nederlands elftal te spelen.

Tweede Kamer


Terug naar de gemakzucht. Het betoog van Vissers is moeiteloos toepasbaar op zowel het Binnenhof als het Mediapark in Hilversum. De niet-inspirerende grijze muizen die besturende politici tegenwoordig meestal zijn, krijgen niemand meer op de banken. Fout op fout wordt er gestapeld, met de gefrustreerde burger on the receiving end. In de zorgfinanciering gaat er onnodig veel mis, weinig patiënten hebben een goed overzicht van hoe het systeem werkt en bellen zich suf om aan antwoorden te komen.

Armoede onder burgers wordt niet effectief bestreden, in plaats daarvan worden mensen afgescheept met voedselbanken. Woningnood is zeventig jaar na de oorlog nog steeds niet opgelost, wachtlijsten voor sociale huurwoningen blijven groeien. De gemakzucht van Schengen zorgt ervoor dat er crimineel volk rondloopt dat we hier niet willen hebben. De Belastingdienst hangt van krakkemikkige computers aan elkaar en wordt desondanks nog verder overbelast. Veel instanties lijken geen zin te hebben om te presteren, bezieling - prachtige Van Gaalterm - is ver te zoeken.

Publieke omroep


Het ooit fascinerende medium televisie is saai en voorspelbaar geworden. De NPO is een en al middelmaat en produceert een eindeloze stroom niemendalletjes en ontvangt daar meer dan zevenhonderd miljoen euro subsidie per jaar voor. Het moet niet moeilijk zijn om dat budget te halveren en tegelijkertijd de kwaliteit te verhogen. Gemakzucht sloopt het kritische denken, de ambitie om een beter product te maken, ontbreekt.

Alternatieven


Veel reden om op al die genoemde terreinen verbetering van binnenuit te verwachten, is er niet. Damesvoetballers moeten ons daarom de falende heren doen vergeten. Nieuwe partijen zullen die in het centrum electoraal moeten bedreigen en de macht ontfutselen. PvdA-kiezers maakten in maart al duidelijk dat het einde oefening is voor politici die niet willen horen. Online tv-zenders moeten de publieke omroep weg kunnen vagen door wel de journalistieke kwaliteit te gaan leveren waar de NOS niet meer om maalt.

22 augustus 2017

Donald Trump short speech draft


My fellow Americans, let me tell you what my view of America is.

I see two groups of people in this country, and they're not the groups you may be thinking of.

On the one hand there are extremists and on the other there are moderates.

The extremists can be left- or right-wing. I don't care what they are, I don't like them. I don't trust extremists and I never will. Extremists aren't interested in democracy, nor in the rule of law, which are the fundamentals of western society.

The moderates are both left- and right-wing too. I don't have a problem with that. I am grateful to the people who voted for me, and I respect those who supported my opponent. They are both groups of reasonable people, who can debate issues in a civilized way and at the end of it, we have a vote and determine who wins.

I want the moderate people to rule this country. Everybody who resorts to name calling, is hostile and aggressive. And they're out. Whether they are neo-Nazis or fascists or anarchists or Antifa, I don't care. They don't want to play by the rules of a decent country, they only make a lot of noise and create a lot of hate.

The same goes for the media: if you distort the truth, tell lies, prove not to be reliable, you're out too. The American people deserve honest reporting, they have the right to be informed accurately by newspapers and TV stations.

Journalists who have turned into political activists, damage the trust of the public, and will gradually be replaced by others, who do a better job of honestly informing the citizens of this country.

Let me assure you: this is the view shared by a large majority of the people in this country. This nation is fed up with extremism, we want the constructive forces to be in charge. That was our history and that will be our future.

Thank you very much and God bless America.

15 augustus 2017

Kijken in de Ziel


Coen Verbraak excelleert weer met een interviewreeks. Zes weken lang worden we bijgepraat over de zieleroerselen binnen de krijgsmacht.

De mannelijke militairen lijken haast kopieën van elkaar. Dezelfde soort persoonlijkheid. Daar zijn ze ongetwijfeld op geselecteerd en getraind. Mannen die van aanpakken weten en weinig twijfel kennen. Doeners, geen denkers. De bedoeling van een soldaat is dat hij presteert. Een kritische blik wordt niet aangemoedigd.

Het vereist een buitengewoon betrouwbare politiek, die op die loyaliteit een beroep doet. Een militair heeft beroepshalve een tunnelvisie. De bedoeling van zijn functioneren is het klaren van een klus, waarbij hij niet te veel afgeleid moet worden door levensvragen die de negatieve kanten van oorlogvoeren al te zeer belichten.

Grenzen


Op 10 mei 1940 had iedereen wel terug willen schieten. Je rechtvaardigheidsgevoel komt in opstand. Het ligt al een stuk lastiger als je bommen op burgerdoelen gaat gooien. Honderdduizenden onschuldige vrouwen en kinderen zijn zo door de geallieerden om het leven gebracht. Dat valt moeilijk te rijmen met vrome bezweringen in onze cultuur over eerbied voor het leven.

Een normaal mens moet er niet tegen kunnen om met de beelden van de gevolgen van geweldshandelingen geconfronteerd te worden. Vroeg of laat gaat je ziel kapot. Oorlog is vreselijk en kan alleen gevoerd worden met het morele verstand op een laag pitje. Menige militair is na een traumatische diensttijd een leven lang geplaagd door nachtmerries over de gruwelen van het krijgsbedrijf. Zo is ook de politie grote bedragen kwijt aan de kosten van PTSS als gevolg van overbelasting van agenten.

Legitimiteit


Maar het kwaad is niet uit te roeien met liefde. En het lukt de mens altijd om een rechtvaardiging te bedenken voor geweld. Ook al is zo'n redenering zelden houdbaar voor iemand die waarheidslievend is.

Over de ethiek van geweld is het laatste woord nog niet gezegd. We moeten het zolang doen met de enige verwerping van pacifisme die standhoudt: het geweld van de tegenstander is nog erger dan dat van onze kant. En daarom kun je er maar beter voor zorgen dat je de mensen hebt waarmee je de vijand kunt verslaan.

13 augustus 2017

De fatsoensrakkers


Politieke activisten binnen de overheid zijn bezig met een strijd tegen de cultuur van de samenleving door te ageren over niet bestaande problemen. Instrument is het problematiseren van zaken die geen probleem zijn. De laatste voorbeelden hiervan komen van de gemeente Amsterdam, de NS en de NOS.

- 'Dames en heren' was eeuwenlang niet aanstootgevend, nu bepaalt een handvol mensen dat het opeens kwetsend is.

- Het neutrale woord 'blank' was eeuwenlang geen probleem, opeens moet het weg, want racistisch.

- Zwarte Piet hoorde er eeuwenlang bij, opeens wordt er tegen hem te hoop gelopen door een klein groepje fanatiekelingen.

Zwart


Nadat de wereld het eeuwenlang over 'negers' had gehad (zelfs Dr. Martin Luther King jr. gebruikte nog het woord negro) diende het vervangen te worden door 'blacks', 'zwarten'. Vervolgens was 'zwarten' weer beledigend en diende gesproken te worden van 'zwarte mensen'. Nu is dat ook weer een taboe aan het worden in sommige kringen, waarin is besloten dat men van 'people of colour' dient te spreken.

Opvallend is trouwens dat 'African Americans' bij ons nog niet geleid heeft tot 'Afrikaanse Nederlanders'.

Het wordt nu helemaal mallotig als 'zwart' in de ban wordt gedaan en 'wit' juist wordt ingevoerd. Elke rationele logica is dan zoek. De aanduiding 'zwarte en witte mensen' kan dan dus niet meer, terwijl 'witte mensen' juist moet.

Woordenboek


'Wit' voor rasaanduiding is een onjuiste vertaling van het Engelse 'white'. De Engelse taal kent onze betekenis van blank niet, de Duitse (weiß) ook niet. De Franse (blanc), Spaanse (blanco), Italiaanse (bianco) en Portugese (branco) wel.

Als de Amerikanen en Britten Frans hadden gesproken, zou 'blank' niet omstreden zijn gemaakt.

Links-radicaal


Vervolgens maakt de NOS het nog een graadje erger. In Amerika werd gedemonstreerd tegen de verwijdering van een standbeeld van een generaal die fout was geweest in de burgeroorlog. De extreemrechtse betogers worden door de omroep aangeduid als witte mensen. Dat is nog een stap verder: alle mensen met een blanke huidskleur worden in de hoek van extreemrechts gedreven. Maar die consequentie leidt bij de NOS niet tot terughoudendheid. De suggestie is dat hun slechtheid in hun ras zit en en niet in hun politieke opvattingen. Dat is extreemlinks woordgebruik.

Spelregels


Taal is wettelijk geregeld. De Nederlandse en Vlaamse overheden gaan daar gezamenlijk over in de Taalunie. De NOS begeeft zich op een terrein waar ze helemaal niet mag komen: het proberen te sturen welke woorden wel of niet gebruikt moeten of mogen worden.

De enige betekenis van 'blank' in combinatie met 'mensen' is dat ze niet gekleurd zijn. Niemand zal beweren dat 'blanke vla' de betekenis 'niet bevlekt' suggereert. Of dat gekleurd hout inferieur zou zijn aan blank hout.

Als schrijver beschouw ik taal als mijn territorium, daar gaat een politiek gemotiveerde omroep niet over. Zoals teksten van een eeuw geleden er ouderwets uitzien als er sprake is van 'mensch' i.p.v. 'mens', zo zien romans er straks achterhaald uit waarin Europeanen nog 'blank' genoemd worden i.p.v. 'wit'.

Overheid


Bij de Volkskrant mogen ze het van mij lekker over 'wit' hebben, dat valt onder de vrijheid van meningsuiting. Dat dagblad is per slot van rekening een politiek orgaan. De overheid moet zich gewoon aan de regels houden, en overheidsinstellingen als de publieke omroep moeten die niet op eigen houtje gaan veranderen. Want dan werkt de democratie niet meer met de daarbij horende controle en het afleggen van verantwoording. Een krant is van particulieren, de omroep is van ons allemaal.

Er is slechts één situatie waarin de aanduiding wit terecht wordt gebruikt: als het gaat om de Ku Klux Klan met haar puntmutsen. Die zijn wit. En eng. Niet vanwege hun huidskleur, maar vanwege hun intolerantie en witte pakken.

Voor de rest moet de NOS stoppen met het om politieke redenen in een kwaad daglicht stellen van normale woorden en de Nederlandse taal respecteren.

12 augustus 2017

Arme onderwijzers


De meesters en juffen klagen. Ze krijgen te weinig geld. Nou geldt dat voor veel mensen, dus iedereen er wat bij zou welkom zijn. Daar gaan de koopkrachtplaatjes in de Tweede Kamer elk jaar over bij de Algemene Beschouwingen na Prinsjesdag.

Maar dat bedoelen ze niet. Ze vinden dat ZIJ er geld bij moeten krijgen. Dat is een opvallend standpunt omdat onderwijzers vroeger een progressieve groep vormden, voor wie solidariteit een kernwaarde was. Dat de huidige generatie daar afstand van neemt is opmerkelijk.

Er zijn namelijk heel veel mensen in Nederland die elke maand minder binnenkrijgen dan leraren. Aanzienlijk minder zelfs. Dus de onderwijzers zijn van mening dat er gedenivelleerd moet worden, wanneer ze wel voor hun eigen portemonnee pleiten en niet voor die van minder bevoorrechten.

Lage inkomens


Er heerst toenemende armoede en bijbehorende schuldenproblematiek bij grote groepen in de samenleving. De reden daarvan is het gebrek aan solidariteit bij de mensen die het beter hebben dan zij.

In menige schoolklas komen 's ochtends kinderen binnen die niet ontbeten hebben, als gevolg van de armoede thuis. Het lijkt mij lastig en pijnlijk voor de juf om hen uit te moeten leggen waarom zij er wel geld bij moet krijgen en de moeder van het kind, dat geen boterham gegeten heeft, niet.

Sparen


Laten we eens kijken hoe de verhoudingen liggen. Als die moeder in de bijstand zit ontvangt ze inclusief huur- en zorgtoeslag doorgaans niet veel meer dan 1400 euro netto per maand. Menige leerkracht zit boven de 2200 netto maandinkomen. Het verschil bedraagt 800 euro. Als de onderwijzer ervoor zou kiezen dat te sparen, heeft hij na ruim tien jaar een ton vermogen op de bank staan. Die moeder waarschijnlijk nog steeds minder dan 2000 euro.

Als een onderwijzer van 25 op zijn 35e over honderdduizend euro beschikt, heeft hij financieel een zorgeloos leven. Kapotte wasmachines of auto's zullen geen enkele onrust veroorzaken. Hij kan twee keer per jaar op vakantie. Naar een ver oord. Hij behoort dan tot de rijkste 35% huishoudens in Nederland. De overige 65% komt gemiddeld niet verder dan een bedrag van 8000 euro op hun spaarrekening.

Toekomstverwachting


Dat is het beeld van onderwijzers die goed met hun inkomen omgaan, zonder dat zij er iets bij krijgen. Niet alleen hebben zij nu een redelijk inkomen, ze hebben bovendien een mooi perspectief voor de toekomst. De meeste arme Nederlanders zouden ervoor tekenen. Zij hebben geen positief financieel vooruitzicht want weinig kans om aan hun benarde situatie te ontsnappen.

9 augustus 2017

Het ene sterfgeval is het andere niet


Een Nederlandse verpleegkundige op een militaire missie in Afghanistan weigert, na een verbod daartoe van haar superieuren, een ziek kind de benodigde medicatie te geven, als gevolg waarvan het komt te overlijden. Nederland is niet verontwaardigd, Justitie stelt geen onderzoek in naar de gang van zaken. Er is geen ongerustheid of nieuwsgierigheid of hier wellicht sprake is van een misdrijf.

Een tiener weigert gehoor te geven aan de opdracht van deskundigen om niet in diep water te gaan zwemmen, als gevolg waarvan hij verdrinkt. Politie doet meteen onderzoek en kan niet anders constateren dan dat het om een ongeluk gaat. In plaats van de onverschilligheid in het eerste geval, is er nu echter sprake van grote opwinding. Een relativerend, satirisch bedoeld artikel oogst een storm van morele verontwaardiging.

Reacties


Hoe dit raadselachtige verschil in respons te verklaren? Gaat het om racisme, autochtoon versus allochtoon? Nee, beide kinderen waren niet van Nederlandse afkomst. Heeft het met religie te maken? Ook niet, ze behoorden allebei tot een islamitische familie. Seksisme? Nee, het waren beiden jongens.

Het eerste kind was wel erg jong, het tweede was al op de brommerleeftijd. Het ene was daardoor aanzienlijk kwetsbaarder dan het andere. Je zou zeggen dat het daardoor op meer sympathie zou kunnen rekenen dan een knul die de baard al in de keel heeft.

Bovendien was het eerste kind ernstig ziek en had het hulp nodig. Het tweede was kerngezond maar niet erg verstandig door verschillende adviezen in de wind te slaan en daardoor het leven te laten.

Op sociale media wordt gerept over empathie. Maar waarom viel die het zieke jongetje dan niet ten deel?

Politiek


Ik kan geen andere verklaring verzinnen dan dat er nu een behoefte bestond aan moralisme die eerder ontbrak. Iets wordt erg gevonden omdat men daar aan toe is, wellicht omdat het asiel-gerelateerd is, dus er zijn politieke motieven in het spel. De journalistiek heeft besloten er een groot nummer van te maken. Daarbij, zoals zo dikwijls, geleid door selectieve verontwaardiging.

De opwinding draait eerder om sentimentaliteit dan oprechte betrokkenheid bij het sterfgeval. Het kleine jongetje had de pech politiek niet relevant te zijn. Er kon met hem niet gescoord worden in de media, zoals nog wel met het dode jongetje op het strand indertijd.

De enige hoop voor de familie in Afghanistan is dat een ijverige Justitie-medewerker, of een vasthoudende advocaat zoals Zegveld, zich naar aanleiding van Kijken In De Ziel geroepen voelt zich in de zaak vast te bijten en het gedrag van Defensie in een juridische procedure ter discussie te stellen.

Anders wordt het kind gewoon vergeten en doen we alsof er niks gebeurd is.