Het verdrietige van de uitkomst van de Kamerverkiezingen is, dat de kiezers nog steeds weigeren zichzelf aan de macht te brengen. Ze blijven zich vastklampen aan partijen die niet gaan doen wat ze willen.
Als de kiezer zegt: ik wil de AOW op 65 hebben, dan stemt hij vervolgens niet op een partij die daarvoor staat. Als de kiezer minder immigratie wil, helpt hij partijen aan een meerderheid die economische vluchtelingen welkom zullen blijven heten. Als hij meer verzorgingshuizen wil hebben, maakt hij dat met zijn stem vervolgens niet mogelijk. De frustratie is opnieuw ingebouwd.
Directe democratie
Wat kiezers nodig hebben is een issue-georiënteerde democratie, maar die krijgen ze niet. In plaats daarvan is er enkel versplintering, die maximale ruimte biedt aan partijen om als kooplieden met elkaar te wheelen en te dealen.
Partijen zijn primair uitzendbureaus: het is de bedoeling om zoveel mogelijk functies in de wacht te slepen. Er zijn vele honderden te vergeven. Gemeenten waar de PVV de grootste is, zullen trouwens geen PVV-burgemeester benoemd krijgen. PVV-stemmers zijn wat dat betreft tweederangs kiezers. Wat je daar ook van mag vinden, de democratie werkt op dit punt in elk geval niet.
Ook Rutte III zal zichzelf na afloop weer een succes noemen, en de kiezers zullen opnieuw beheerst worden door onmachtsgevoelens. De uitslag is conservatief: middenpartijen zijn tegen veranderingen, hoe meer status quo hoe liever. De koers van Nederland kan op geen enkel zwaarwegend punt verlegd worden.
Niet links, niet rechts
Er is geen linkse besluitvorming mogelijk. Linksige partijen die delen in de macht, verkleuren zodra ze aan de knoppen zitten (PvdA, D66). Linkse partijen die trouwer zijn aan hun uitgangspunten, krijgen geen toegang tot de macht (GroenLinks, SP, PvdD).
Op rechts is Wilders in een fuik gezwommen waar hij niet meer uit kan komen. Hij is zo grondig buitenspel gezet door de andere partijen - nadat hij zijn hand had overspeeld - dat hij alleen maar zal blijven fungeren als een boze praatpaal met een invloed van nul, en is hij politiek irrelevant, nu de doorbraak is mislukt.
D66 is de meest linkse partij geworden die er toe doet. Dat zal zich uiten in milieu- en cultuurbeleid: windmolens, EU en politieke correctheid. Zij die de sociale zekerheid een warm hart toe dragen, hebben opnieuw reden om zich zorgen te maken. Pechtold weet niet wat armoede is, honderdduizenden huishoudens helaas wel.
Het machteloze GroenLinks viert een feestje in de grote steden, waar de rest van Nederland verder niets van zal merken: de meerderheid van de kiezers woont daar niet.
De PvdA is als een verdachte die van de rechter een straf van tien jaar cel heeft gekregen, maar toch zijn onschuld blijft volhouden. Daarmee ligt in de toekomst recidive op de loer, waardoor het vertrouwen van de samenleving niet hersteld kan worden.
De SP zal de linkse schreeuwer-aan-de-kant blijven, die niet bij machte is haar zelfgenoegzaamheid overboord te gooien, en daardoor gedoemd is in de marge te blijven opereren, in plaats van uit te groeien tot een volkspartij.
Patstelling
De onvrede zal opnieuw de kop opsteken, de kiezer komt er weer een paar jaar niet aan te pas en zijn mening doet er nauwelijks toe. We krijgen een kabinet tegen verandering en voor behoudzucht, omdat de kiezer zich vooral heeft laten leiden door angst en een gebrek aan zelfvertrouwen, waardoor hij niet geregeld heeft dat hij krijgt wat hij hebben wil. Wat weer zal resulteren in opiniepeilingen waaruit blijkt dat een meerderheid het met het kabinet oneens is op een bepaald onderwerp, waarna onze bestuurders die opvatting slechts voor kennisgeving aan zullen nemen.
