Kiezers zijn sinds de oorlog nog nooit zo rechts geweest als nu. Daar past geen kabinet met GroenLinks bij. Toch moet die mogelijkheid onderzocht worden, gaat verkenner Schippers concluderen.
De reden is dat partijen aan het zwartepieten zijn en VVD en CDA willen niet de schuld krijgen van het buiten de boot vallen van GroenLinks. Klaver moet zichzelf behendig buitenspel manoeuvreren. Hij zal 'onredelijke' eisen van de anderen presenteren, waar hij natuurlijk 'onmogelijk' aan kan voldoen, zonder zijn 'idealen' geweld aan te doen (het woord 'idealen' ontbreekt zelden in de soundbites van de GroenLinks-leider).
Duidelijkheid
Links en rechts kunnen niet samen in één kabinet, dat leidt tot narigheid. En dat is ook niet de bedoeling van een parlementaire democratie. Den Uyl en Wiegel zouden er niet over gepiekerd hebben; waarmee ze voor politieke duidelijkheid zorgden. Het is aan de kiezers om te bepalen welke richting het land op moet en die zijn daar momenteel erg helder over.
Uitersten
Complicerende factor is dat GroenLinks extreem links is. Gematigd links is grotendeels verdwenen in Nederland. Er gaapt nog steeds een kloof, links van het midden. Van het verlies van de PvdA heeft overig links maar een derde kunnen incasseren. Zonder het desastreuze resultaat voor de sociaaldemocraten zou GroenLinks nog steeds een klein partijtje zijn. Klaver heeft de verwachting niet waar kunnen maken dat GroenLinks voor een doorbraak zou zorgen. Twee derde van de oud-PvdA-kiezers is naar rechts vertrokken, een teken dat de immigratie- en integratieproblematiek hen meer bezighoudt dan de klimaatzorgen.
De politieke vleugels hebben aan kracht gewonnen. Zowel de PVV als GroenLinks en SP samen, hebben meer Kamerleden dan voor 15 maart. Maar de positie van het conservatieve centrum is onbedreigd, omdat ze er nog steeds in slagen 76 zetels bij elkaar te sprokkelen.
